Antytezy:

"Pokoju mieć nie mogę, wojska nie szykuję";

"Bojaźń, otuchę, ogień, lód widzę u siebie";

"I czołgam się po ziemi, i latam po niebie";

"ni trzyma, ni puszcza";

"Anim związan od niego, anim rozwiązany";

"Nibym wolny, a jednak ciążą mi kajdany";

Paradoksy:

"Bez oczu widzę, wołam języka nie mając";

"Chcę sam zginąć, a przecie o ratunek proszę."

"Sam siebie nienawidzę, a inszych miłuję;"

"Boleścią się posilam, płacz z śmiechem mieszając";

"Jednaki smak tak w życiu, jak i w śmierci odnoszę";

Paradoksy i antytezy obrazują specyficzną sytuację człowieka, który obdarza swą wybrankę uczuciem. Miłość jest dla niego źródłem rozkoszy i szczęścia, ale także nie pozwala mu na zaznanie spokoju. Wywołuje więc sprzeczne wrażenia.